سال ۹۸، وزارت بهداشت تعداد دندان‌های خراب یا پوسیده را ۲۰۰ میلیون اعلام کرده بود. حتی برخی، در همان زمان این عدد را ۴۰۰میلیون دندان پوسیده برآورد کرده بودند یعنی به طور تقریبی سهم هر ایرانی پنج دندان پوسیده است.

این آمار در حالی است که تا اواسط دهه۹۰، حدود ۲۵هزار دندانپزشک در کشور فعالیت می‌کردند و در سال‌های اخیر نیز تعداد دانشکده‌های دندانپزشکی افزایش پیدا کرده اما سلامت دهان و دندان مردم تفاوت محسوسی نداشته است.

پیش از این سیدجلال پورهاشمی، عضو شورای عالی نظام پزشکی ادعا کرده بود ۷۰ درصد مردم که اکثریت را تشکیل می‌دهند توان پرداخت هزینه‌های دندانپزشکی را ندارند و زمانی به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند که دیگر چاره‌ای جز کشیدن دندان خود ندارند.

با این حال و با اینکه بسیاری از مردم از گران بودن تعرفه‌ها و هزینه‌های درمان می‌گویند، متخصصان این حوزه این ادعا را نمی‌پذیرند.

خدمات دندانپزشکی گران نیست

سیامک شایان، پزشک مدیرمسئول ماهنامه نگین دندانپزشکی به ما می‌گوید: خدمات دندانپزشکی گران نیست بلکه جیب مردم ما روز به روز کوچک‌تر می‌شود و به خاطر مشکلات اقتصادی بهره‌مندی از خدمات درمانی و خاصه دندانپزشکی اولویت خود را از دست داده و از دسترس مردم ما دورتر و دورتر شده است. 

وی ادامه می‌دهد: سازمان نظام پزشکی اعلام کرده براساس بررسی‌ها مردم ایران مواد غذایی و خوراک را ۲۸ برابر گران‌تر، خودرو را ۱۸ برابر گران‌تر و پوشاک را سه برابر گران‌تر از میانگین قیمت جهانی آن خریداری می‌کنند در حالی که خدمات سلامت را سه برابر ارزان‌تر از مردم جهان دریافت می‌کنند و همین گزارش نشان می‌دهد خدمات دندانپزشکی در کشور ما بسیار ارزان‌تر از منطقه و جهان است. 

شایان اضافه می‌کند: تعرفه خدمات دندانپزشکی در دو سال اخیر حدود ۲۰ درصد، اما قیمت پراید از سال ۹۸ تاکنون حدود ۵۰۰ درصد افزایش یافته و این نشان می‌دهد رشد هزینه خدمات دندانپزشکی قابل مقایسه با نرخ تورم نیست در حالی که خرید دستگاه‌ها، موادمصرفی دندانپزشکی و حتی اجاره مطب چندین برابر شده و عملاً جامعه پزشکی ما با توجه به نرخ تورم و رشد قیمت‌ها به مردم یارانه می‌دهند اما این ذهنیت از قدیم در بین مردم وجود داشته که خدمات دندانپزشکی گران است.

نقش بیمه‌های تکمیلی را پررنگ کنیم

علی تاجرنیا، رئیس هیئت مدیره جامعه دندانپزشکی ایران نیز در گفت‌وگو با ما در خصوص گرانی خدمات دندانپزشکی می‌گوید: تعرفه خدمات دندانپزشکی ایران در مقایسه با سایر کشورها؛ چه کشورهای توسعه‌یافته که درآمد و سرانه بالاتری از ما دارند و چه کشورهای فقیر که درآمد و سرانه پایین‌تری از ما دارند به هیچ عنوان گران نیست اما آنچه مشکل ایجاد کرده، کاهش قدرت خرید مردم است که سبب شده خدمات دندانپزشکی گران به نظر برسد. در سال‌های گذشته ما حداقل با یک تورم ۵۰درصدی در کشور روبه‌رو بوده‌ایم با این حال با آنکه بسیاری از مواد مصرفی و تجهیزات دندانپزشکی که بخش عمده‌ای از خدمات را تشکیل می‌دهند وارداتی هستند و با ارز خریداری می‌شوند، اما تعرفه خدمات دندانپزشکی در هیچ سالی بیش از ۲۰ درصد افزایش پیدا نکرده است. 

به گفته این دندانپزشک، بسیاری از کشورها با تقویت بیمه‌های پایه و تکمیلی شرایط دریافت خدمات دندانپزشکی را فراهم کرده‌اند و ما نیز چاره‌ای جز اینکه با استفاده از بیمه‌های تکمیلی این خدمات را دریافت کنیم نداریم، ضمن آنکه بیمه‌های پایه می‌توانند با الگوبرداری از بیمه‌های نیروهای مسلح این خدمات را به بیمه‌شدگان زیرپوشش خود ارائه کنند تا بخش بیشتری از مردم بتوانند از خدمات دندانپزشکی بهنگام بهره‌مند شوند. 

۲۵ درصد هزینه خدمات سرپایی مربوط به خدمات دندانپزشکی است

اما علی کاظمیان، رئیس هیئت مدیره انجمن سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی ایران به ما می‌گوید: واقعیت این است که خدمات دندانپزشکی نه تنها در کشور ما بلکه در همه کشورهای دنیا جزو خدمات گران محسوب می‌شود. براساس پژوهشی که از سوی اتحادیه اروپا انجام شده خدمات دندانپزشکی در بین مجموعه خدمات پزشکی گرانی که ارائه می‌شود رتبه سوم را دارد به‌طوری که حتی از مجموع هزینه خدمات مربوط به درمان سرطان هم گران‌تر تخمین زده شده و در واقع در کشورهای مختلف دنیا ۲۵درصد هزینه خدمات سرپایی مربوط به خدمات دندانپزشکی است، بنابراین ما در حوزه دندانپزشکی در همه کشورهای جهان با خدمتی گران مواجه هستیم.

این کارشناس سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی ادامه می‌دهد: با آنکه قیمت تمام شده خدمات دندانپزشکی در همه کشورها گران است، بسیاری از بیماری‌های دهان و دندان قابل پیشگیری است. برای مثال با دو کلید اصلی دوبار مسواک زدن در روز با استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید و کاهش مصرف مواد قندی و نوشیدنی‌های گازدار می‌توان از پوسیدگی دندان‌ها تا حد قابل توجهی پیشگیری کرد. 

وی با انتقاد از انتشار اطلاعات غلط در شبکه‌های اجتماعی و غیررسمی می‌گوید: مردم باید با افزایش سواد رسانه‌ای، با دقت بیشتری از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند. بر اساس پژوهشی که از سوی انجمن سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی ایران انجام شده ۱۸۰ باور غلط از طریق این شبکه‌ها برای ارتقای سلامت دهان و دندان به مردم توصیه می‌شود که به عنوان نمونه می‌توان به ریختن عسل و روغن ترمز روی دندان‌ها برای پیشگیری از پوسیدگی آن‌ها اشاره کرد در حالی که این مواد نه تنها موجب بهبود دندان نمی‌شوند بلکه امکان درمان تخصصی دندان را نیز غیرممکن می‌کنند.